Aynali

From :ATM Türk: Amatör Teleskop Yapımı

Newton Tipi Teleskop

1. Giriş

Newton tipi, amatör astronomlar için en kolay ve muhtemelen en popüler teleskop tipidir. Genellikle, şüphesiz, çoğu ev yapımı amatör aygıtlardır. Aslında, Newton tipi teleskop performansları ölçülmüş diğer teleskoplara göre de facto standardındadır.

Newton optik sistem, parabolik ikincil ayna ve bu ikincil aynanın yönlendirdiği konik ışık demetinin içinde kalan düz ikincil aynadan oluşmaktadır.

Newton Tipi Teleskobun Optik Düzeni
Newton Tipi Teleskobun Optik Düzeni

Bu aygıtın karakteristiği nedir?

Odak oranı genellikle f/4 ve f/12 arasında değişir. Hızlı büyütme, optik eksenin dışında kuyruk saçılmasını (coma) artıracağından f/4 kullanışlı en düşük limittir; f/12 ise aygıtın uzunluğu çok fazla olacağından en üst limittir. Gökyüzü fotoğrafçılığı ve derin uzay gözlemi için esas şey olan hızlılık (f/4 - f/6 aralığı) uygun iken ay ve gezegen gözlemleri için esas olan şey yavaşlık (f/7 - f/12 aralığı) düşünülmüştür.

Birincil aynanın merkezi diagonal ayna (ikincil ayna) tarafından engellenir. Bu eleman, odak düzleminde gereken bölgeyi aydınlatabilecek kadar büyük olmalıdır, bununla birlikte gerekenden daha da büyük olmamalıdır çünkü bu, sistemin optik performasını azaltır. Newton tip teleskop görsel kullanım için yapılır, çapın 10 mm lik alanının tamamıyla aydınlatılması yeterlidir, bir astro-kamera olarak kullanıldığı zaman genellikle geniş bir diagonal ayna gerekir.

Nispeten küçük ve yavaş Newton teleskobunun birincil aynasının parabolik olmasına gerek yoktur. Her ne kadar bugün bir çok Newton tipi parabolik ayna kullanılarak yapılsa da, biz Newton tipinin karakteristik incelemesine küresel ayna ile başlayacağız. Çünkü küresel ayna yapmak oldukça kolaydır, bu tüm teleskopların en kolayı amatörlerin ilk tercihidir.

2. Küresel Ayna

Bir küresel aynada eş-eksenli ışınlar F (odak noktası) noktasında kesişir. Eksen odağından daha uzak noktalara, aynaya doğru yaklaşıldıkça, görüntü küresel sapınçtan daha çok etkilenmeye başlar. Yakınsak ışın demeti H1 düzleminde en küçük kesite uzanır. Bununla beraber H1 ile F arasında bir yerde (H2), yakınsak ışın demetinin yoğunluğu oldukça yüksektir; bu parlak merkez herhangi bir odaktan daha keskin görüntüler verir.

  • Eş-eksenli Işın: Optik sistemde, optik eksene hemen hemen ve yaklaşık paralel bir ışın.
Küresel Aynada Küresel Sapınç
Küresel Aynada Küresel Sapınç

3. Parabolik Ayna

4. İkincil Aynanın Büyüklüğü


Telescope Optics Evaluation and Design
Harrie Rutten - Martin van Venroij
Sayfa 43-48


Aynali teleskoplar hakkinda ayrintili bilgi edinmek icin (Ingilizce) asagidaki Wikipedia sayfalarini ziyaret edebilirsiniz:

http://en.wikipedia.org/wiki/Newtonian_telescope

http://en.wikipedia.org/wiki/Reflecting_telescope